Google Kuantum Çalışmaları İçin Yarışma Başlatıyor
Bugün uzun zamandır beklediğim bir haberin nihayet olumlu sonuçlanmasının mutluluğunu yaşıyorum. Bu yüzden ofiste sürekli gülümseyerek geziyormuşum. İçimdeki bu heyecanın vermiş olduğu mutluluğu seviyorum. Hayatıma ve hatta en önemlisi yüzüme renk kattığını düşünüyorum. Asistanım Ece heyecanla yanıma geldi. Gelişen teknoloji ile yakından ilgilendiğimi biliyor ve her gördüğü haberi bana heyecanla vermek için geliyor. Tabii ben önce görmemiş olursam… Bugünün haberini vermek için yine heyecanla geldiğinde merakla dinlemeye başladım Ece’yi. Meğer Google, GESDA ve XPRIZE, Kuantum uygulamaları alanında yepyeni bir yarışma düzenliyormuş. Hemen elindeki tableti heyecanla istedim. XPRIZE Kuantum Uygulamaları, gerçek dünya sorunlarını çözmek için yardımcı olmayı hedeflemiş kendine. Üstelik pratikte kullanılabilecek kuantum bilgisayar (KB) algoritmaları üretmek amacıyla tasarlamışlar ve 3 yıllık 5 milyon dolarlık küresel bir yarışmadan bahsediyorlarmış.
Bulunduğumuz günde, Google Quantum AI ve Google.org, XPRIZE ve Geneva Science and Diplomacy Anticipator (GESDA) ile XPRIZE Kuantum Uygulamaları’nı başlatmak için bir araya geliyorlarmış. Bu muhteşem haberi alınca gözlerimin parlaması Ece’yi heyecanlandırmış olmalı. Gerçek Dünya sorunlarını çözmek için kuantum bilgisayarına uygulamayı amaçlıyor, üç yıl sürecek ve 5 milyon dolarlık küresel bir yarışmanın düğmesine basıyorlarmış. Yarışma, bugün başlayarak, bugün veya gelecekte kullanılabilecek kuantum bilgisayar algoritmaları üretmeyi amaçlıyormuş. Bahsetmiş olduğum algoritmalar, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG’ler) tarafından tanımlanan toplumsal yararlı hedeflere ulaşmaya yardımcı olabilecekmiş. Yarışma, Google Quantum Al’nin oldukça büyük ölçekli hata düzeltilmiş bir kuantum bilgisayarı inşa etme ve kullanışlı kuantum bilgisayar uygulamaları geliştirme odaklanmasına sıkı bir şekilde uyum sağladığı biliniyor. Özellikle SDG’lerle ilgili olarak yeni teknolojinin büyük, küresel sorunlara uygulamasını destekleme konusundaki Google.org’un çabalarının da büyük olduğu biliniyor. İsterseniz sizin için bıraktığım YouTube linkini inceleyebilirsiniz.
Neler Var?
Peki, Bu Ödül Neden Şimdi Veriliyor? Neden Bu Kadar Önemli?
Ödülleri olan ilgi ve merakı yakın çevrem çok iyi bilir. Tabi bu ödülleri ben alıyorsam benim için çok daha fazla önem taşır. Lakin ödül ilgimi çekiyorsa kimin aldığının da bir önemi yok benim için. Kuantum bilgisayarlar, toplumsal sorunları ele almada büyük potansiyele sahipler. Zaten bu durumu yakinen takip ediyordum. Bu yüzden oldukça ilgimi çekti. Bir örnekle taçlandıracak olursam, Google’ın son araştırmalarında, kuantum bilgisayar bilgisayarların ilaç geliştirmeyi hızlandırmak, yeni pil malzemeleri tasarlamak ya da daha verimli füzyon reaktörleri mühendisliği yapmak için nasıl kullanılabileceğini gösteriyorlar. Ancak, çoğu kuantum algoritmasının genellikle soyut matematiksel problemler bağlamında incelendiğini de biliyorum. Bu algoritmaların belirli, gerçek dünya kullanım durumları için nasıl değerlendirildiğine ilişkin daha az çalışma yapılıyor. bahsetmiş olduğum bu örneğe benzer şekilde, bu tür problemlerde klasik bilgisayarlara karşı kesin bir kuantum avantajı için ne kadar büyük bir kuantum bilgisayarının gerektiğini ölçme konusunda çok az çaba harcıyorlar. Bu durum her ne kadar ilgimi azaltsa da kuantum bilgisayarlarının potansiyeli hakkında umutlu olmalarına rağmen, bu teknolojinin tam kapsamının, nasıl, ne zaman ve hangi gerçek dünya problemleri için en dönüştürücü olacağı hakkında tam olarak bilgilendirilmemiş durumda olduklarını da söyleyebilirim. Bahsetmiş olduğum ödülün başlatılmasının, topluluğu teşvik ederek ve kuantum bilgisayarının topluma olumlu etkisini daha ileri düzeyde öngörerek bu sorunlara ışık tutacağına dair umutları oldukça büyük yönde. Buradan kendilerine güvenimin sonsuz olduğunu söylemek isterim.
XPRIZE Kuantum Uygulamaları, hem bulunduğumuz günde Gürültülü Aralık Kuantum (NISQ) işlemcileri için yakın uygulamaları (henüz mevcut değil), hem de gelecekteki büyük ölçekli, hata toleranslı kuantum bilgisayar için uygulamaları ele alacaklarini da tahmin etmek oldukça kolay. NISQ döneminde keşfedililecek kullanışlı uygulamalar olduğuna inanıyorlar, ancak kuantum bilgisayarların etkisi çoğunlukla daha yetenekli donanım inşaa ettiğinde geleceğini de biliyorlar. bu uygulamaları şimdiden tanımlayabiliyor, böylece daha yetenekli donanım inşa ettiklerinde kullanıma hazır hale getiriyorlar.
Yarışmanın Detayları Nedir?
XPRIZE Quantum Applications, kuantum algoritmalarının gerçek dünya uygulamalarına en çok katkı sağlayan araştırma katkılarını ödüllendirmek üzere tasarlanıyor. XPRIZE, önümüzdeki üç yıl boyunca gerçekleştirilecek olan yarışma için danışmanlar ve hakemler olar bize hizmet edeceğini açıkladı. Üstelik farklı sektörlerden uzmanlardan oluşan saygın bir ekip oluşturduğunu da severek takip ediyorum.
Bir ön eleme başvurusu yapıyorlar. Bu başvuruda ekipler çözmeyi amaçladıkları toplumsal faydalı bir uygulamayı açıklayacaklarını da dile getirdiler. Algoritmalarının bir çözüme ulaşmadan önce bir kuantum kuantum bilgisayarında ne kadar süre çalışması gerektiğinin analizini sağlayacaklarını da belirttiler. En fazla 20 ekip, 1 milyon dolarlık bir ödül havuzunu birlikte paylaşacak ve finallere ilerleyeceklermiş. Yarı finale kalan ekipler, kuantum algoritmalarını çalıştırmak için gereken donanım özelliklerini açıklayacak, bu algoritmanın klasik bir bilgisayar çözümünden daha hızlı ve daha doğru olduğunu kanıtlayarak gerçek kuantum donanımında uygulamalar yapacakmış. Geniş bir topluma olumlu etkisi olacağını projelendireceklerini de açıkladılar. 3 milyon dolarlık bir ödül havuzu, en fazla 3 büyük ödül kazananı arasında paylaştırılacakmış. 1 milyon doları da ikinci ödül kazananlar arasında paylaştıracaklarmış.
Daha Fazla Bilgi Edinmek ve Yarışmaya Katılmak İçin Gerekli Olanlar
Bu kısımda çok daha fazla bilgi edinmek, katılmak veya ödülün kapsamı ve yarışma kuralları hakkında bir kamu taslağını yorumlamak için ödül web sitesine dileyen herkes kaydolabilir.
Google, sorumlu yeniliği desteklemeye kararlı görünüyor. Kullanışlı uygulamalar bulmanın yanı sıra, yarışmanın işbirlikçi yaklaşımı ve SDG’lerke uyumlu yararlı uygulamalara odaklanması da oldukça önem taşıyor. Kuantum bilgisayarlar çok pahalı olmalarına rağmen, birçok kişi en karlı potansiyel uygulamalara odaklanma eğiliminde olduğu biliniyor. Topluma fayda sağlayabilecek uygulamaları özellikle belirlemenin, çeşitli coğrafyalardan ve arka planlardan yenilikçileri toplumun yararına kullanışlı uygulamalar keşfetme çabasına dahil etmenin önemli olduğuna inandıkları biliniyor. Hükümet, endüstri ve kar amacı gütmeyen sektörlerden diğer fon sağlayıcılarının da aynı şekilde hareket etmelerini teşvik ediyorlar.
XPRIZE Kuantum Uygulamaları yarışması, kuantum bilgisayarların sürdürülebilirlik, enerji be sağlık gibi alanlarda dünyanın en karmaşık sorunlarını ele almaya yardımcı olduğu bir gelecek şekillendirmek için bir fırsat olduğunu düşünüyorlar. Ancak, bu zorluğun ölçeği işbirlikçi bir yaklaşım gerektirdiği de biliniyor. lütfen bize katılın!
Bana bu haberi getirip beni daha da mutlu eden sevgili canım asistanım Ece’ye buradan teşekkür etmek istiyorum. Yeni bilgiler edinmek ve kendimi güncel tutmak en sevdiğim hobilerimden bir tanesi. Bulunduğumuz çağ gereği gelişen teknolojiye ayak uydurmak zorundayız. Hoş zorunda olmasakta araştırmalarımı seve seve yapardım. Yaptığım araştırmalardan edindiğim bilgileri de sizinle paylaşmak beni ekstra mutlu eden bir olay. Anlayacağınız bugün benim için çifte mutluluk var.